Zapraszamy do lektury podpowiedzi naszej Psycholog p. Marleny Michalak
Cykl jest częścią wsparcia rodziców realizowanego w ramach projektu "Wdrożenie programów rozwojowych w szkołach Gminy Jabłonna"
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dlaczego porażki są ważne? Uczmy dzieci radzić sobie z trudnościami
W świecie, który często stawia na sukcesy, łatwo zapomnieć, że porażki są naturalnym i potrzebnym elementem rozwoju. Szczególnie dla dzieci w wieku szkolnym umiejętność radzenia sobie z trudnościami to cenna lekcja, która przygotowuje je do wyzwań dorosłego życia.
Każda porażka jest okazją do nauki. Kiedy dziecko popełnia błąd, zamiast krytykować, warto zachęcić je do zastanowienia się, co mogłoby zrobić inaczej. To nie tylko uczy analizy i rozwiązywania problemów, ale także buduje odporność psychiczną. Dzieci, które rozumieją, że błędy są częścią procesu, stają się bardziej wytrwałe i pewne siebie.
Jako rodzice możemy pokazać własny przykład. Jeśli podzielimy się z dzieckiem historiami o naszych porażkach i o tym, jak sobie z nimi poradziliśmy, damy mu do zrozumienia, że każdy doświadcza trudności, ale to, co się liczy, to próba ich przezwyciężenia. Taka postawa buduje w dziecku zaufanie do własnych sił.
Ważne jest również, aby doceniać wysiłek, a nie tylko końcowe rezultaty. Gdy skupiamy się na tym, ile dziecko włożyło pracy w daną rzecz, a nie tylko na wyniku, pokazujemy mu, że warto próbować, nawet jeśli efekt nie zawsze jest idealny.
Dobrym sposobem na naukę radzenia sobie z porażką jest również towarzyszenie dziecku w grach i zabawach, w których nie zawsze wygrywa. Warto pamiętać, aby w grach planszowych, sportach czy innych aktywnościach pozwalać dziecku doświadczać przegranej – nie oznacza to, że trzeba specjalnie z nim rywalizować, ale raczej unikać sytuacji, w których zawsze wygrywa „na siłę”. Dzięki temu uczy się, że przegrana nie jest czymś złym, a jedynie naturalną częścią zabawy i nauki.
Porażki nie definiują wartości dziecka – to jego reakcja na trudności ma prawdziwe znaczenie. Gdy jako rodzice wspieramy dziecko w radzeniu sobie z błędami, pomagamy mu rozwijać się i dojrzewać. W ten sposób wychowujemy młodego człowieka, który z ufnością patrzy na świat i swoje możliwości, nawet gdy napotyka przeszkody.
Marlena Michalak, 14.01.2025
Kształtowanie pozytywnego obrazu własnego ciała u nastolatków
Kształtowanie pozytywnego obrazu własnego ciała u nastolatków to jeden z istotnych elementów wspierania ich pewności siebie i dobrego samopoczucia. Ich ciało rośnie i się zmienia, a to trudne doświadczenia w czasie, gdy ich samoocena jest chwiejna (często zależna od rówieśników), nieustannie porównują się z innymi (w tym z osobami popularnymi z mediów społecznościowych) i czują oceniani. To co potocznie nazywane jest kompleksami, jest związane z lękiem przed odrzuceniem i może być źródłem dużego dyskomfortu. O czym należy pamiętać, aby wspierać budowanie pozytywnej relacji z ciałem?
Warto przede wszystkim rozmawiać ze swoimi dziećmi na temat wyglądu, postrzegania siebie i zdrowia. Przykładowe wspierające komunikaty, które też mogą zachęcić do otworzenia się, to na przykład : ,,Wydaje mi się, że ostatnio często sprawdzasz swój wygląd, czy coś Cię niepokoi?”, ,,Kiedy patrzę na Ciebie, widzę świetnego człowieka, ale mam wrażenie, że Ty widzisz siebie inaczej i chciałbym/chciałabym to lepiej zrozumieć”. Pokazując, że jesteśmy gotowi ich wysłuchać, tworzymy atmosferę wsparcia i akceptacji. Gdy dziecko czuje się swobodnie i bezpiecznie, chętniej dzieli się swoimi obawami czy trudnościami.
Zamiast rozmów o diecie czy wadze, lepiej zachęcać nastolatka do regularnego ruchu i odpowiedniego odżywiania jako sposobów na podniesienie energii, poprawę nastroju i wzmocnienie zdrowia. Wspieranie zdrowego stylu życia jest bardziej wartościowe niż dążenie do "idealnej sylwetki." Takie podejście pozwala mu lepiej zrozumieć, że zdrowie nie zawsze musi łączyć się z wyglądem, ale ze świadomą troską o siebie.
Dobrze jest też porozmawiać o wpływie mediów społecznościowych na postrzeganie ciała. To świetna okazja, by wyjaśnić, że w Internecie często widzimy nierealistyczne obrazy – wiele zdjęć jest poprawianych i nie odzwierciedla prawdziwego wyglądu ludzi. Takie rozmowy pomagają nastolatkom dostrzec, że "ideały" prezentowane w mediach bywają odległe od rzeczywistości.
Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na język, jakiego używamy na co dzień, rozmawiając o wyglądzie. To, jak mówimy o ciele – zarówno naszym, jak i dzieci oraz nawet osób obcych – ma ogromne znaczenie. Unikanie krytycznych uwag oraz koncentrowanie się na zdrowiu i samopoczuciu zamiast na wyglądzie może pomóc dziecku w budowaniu zdrowszej relacji ze swoim ciałem.
Marlena Michalak 05.11.2024
Budowanie pewności siebie u dzieci
Pewność siebie to kluczowy element zdrowego rozwoju dziecka. Umożliwia mu skuteczne radzenie sobie z wyzwaniami i tak ważne pozytywne myślenie o sobie. Ponadto, może pomóc budować pozytywne relacje z innymi oraz rozwijać swoje umiejętności i talenty. Jak możemy wspierać dzieci w budowaniu poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości?
1. Chwal za wysiłek, nie tylko za wyniki
Warto doceniać nie tylko efekty działań dziecka, ale przede wszystkim jego zaangażowanie i starania. Gdy dziecko widzi, że jego wysiłek jest zauważony, łatwiej będzie mu próbować nowych rzeczy, bez lęku przed porażką.
2. Daj dziecku możliwość podejmowania decyzji
Pozwól dziecku podejmować małe decyzje – od wyboru ubrań na dzień, po organizację rzeczy w swoim pokoju. Dzięki temu będzie uczyło się samodzielności i poczuje, że ma wpływ na swoje życie.
3. Ucz radzenia sobie z porażkami
Każde dziecko napotyka trudności i porażki. Ważne jest, by uczyć je, że niepowodzenia są naturalną częścią życia i doskonałą okazją do nauki. Pokazuj, jak można wyciągać wnioski z błędów i próbować jeszcze raz.
4. Wspieraj rozwój pasji i zainteresowań
Kiedy dziecko rozwija swoje zainteresowania, buduje kompetencje w wybranej dziedzinie, co wzmacnia jego pewność siebie. Zachęcaj do odkrywania nowych hobby, wspieraj w rozwijaniu talentów, niezależnie od tego, czy są to sporty, sztuka, muzyka, czy nauka.
5. Twórz pozytywną atmosferę w domu i szkole
Bezpieczne, pełne akceptacji otoczenie to fundament, na którym dziecko buduje poczucie własnej wartości. Zarówno w domu, jak i w szkole, warto tworzyć przestrzeń, gdzie dziecko czuje się szanowane, akceptowane i rozumiane.
Wspierając dzieci w budowaniu pewności siebie, pomagamy im nie tylko osiągać lepsze wyniki w szkole, ale również rozwijać zdrowe relacje i lepiej radzić sobie z wyzwaniami życia codziennego.
Marlena Michalak 29.10.2024
Jak dbać o zdrowie psychiczne dzieci
Zdrowie psychiczne dzieci jest równie ważne jak ich zdrowie fizyczne. To, jak radzą sobie z emocjami, stresującymi sytuacjami oraz budowaniem relacji, ma ogromny wpływ na ich rozwój i przyszłe życie, dlatego tak ważne jest zwracanie szczególnej uwagi na aspekty emocjonalne i społeczne u dzieci.
Co wpływa na zdrowie psychiczne dziecka?
Rozwój emocjonalny dzieci kształtuje się już od najmłodszych lat. Na ich zdrowie psychiczne wpływa wiele czynników, takich jak:
- środowisko rodzinne – istotne jest pełne wsparcie i zrozumienie, aby dziecko czuło się bezpieczne,
- relacje z rówieśnikami– kontakty z innymi dziećmi, które pomagają w nauce współpracy i radzenia sobie w grupie,
- codzienne doświadczenia – zarówno pozytywne, jak i trudne sytuacje, z którymi dzieci muszą się zmierzyć.
Jak wspierać zdrowie psychiczne dzieci?
Warto pamiętać o kilku ważnych zasadach:
1. Rozmawiaj o emocjach – ucz dziecko nazywać swoje uczucia np. mówiąc ,,widzę, że jesteś zdenerwowany” lub opisując swoje emocje odczuwane w danym momencie. Świadomość emocji to pierwszy krok do radzenia sobie z nimi.
2. Twórz bezpieczną przestrzeń – dziecko potrzebuje czuć, że ma prawo do wyrażania siebie i że jego problemy są ważne. Wysłuchanie bez oceniania jest kluczowe.
3. Pomóż w budowaniu relacji – ucz dziecko, jak nawiązywać zdrowe, pełne szacunku relacje z rówieśnikami.
4. Ustal rutynę i granice – dzieci potrzebują stałości, dlatego ustalona rutyna oraz jasne zasady pomagają im czuć się bezpiecznie i przewidywać wydarzenia.
5. Dbaj o równowagę – zachęcaj do aktywności fizycznej, ale także do odpoczynku i zabawy, które pozwalają na regenerację emocjonalną.
6. Doceniaj nawet najmniejsze sukcesy - staraj się codziennie znajdować powody, za co możesz pochwalić dziecko, aby budować jego pozytywną samoocenę.
Zdrowie psychiczne dzieci jest fundamentem ich szczęśliwego i pełnego sukcesów życia. Wspólna troska o ten obszar przez szkołę i rodziców może zbudować solidne podstawy emocjonalne, które będą wspierać dziecko w przyszłości.
Marlena Michalak, 3.10.2024
Rozwój emocjonalny i społeczny dzieci to proces, który może napotkać różne wyzwania. Warto wiedzieć, kiedy konsultacja z psychologiem może być pomocna, aby zapewnić dziecku odpowiednie wsparcie.
Oto kilka sygnałów, które mogą sugerować, że warto skonsultować się z psychologiem:
1. Zauważalne są zmiany w zachowaniu - dziecko staje się nagle bardziej agresywne, zamknięte w sobie, płaczliwe lub wycofane, może to świadczyć o trudnościach emocjonalnych, z którymi nie potrafi sobie poradzić.
2. Trudności w relacjach z rówieśnikami - sygnalizowane przez dziecko lub pracowników szkoły problemy z nawiązywaniem lub utrzymywaniem przyjaźni, konflikty w grupie rówieśniczej, wykluczenie lub poczucie osamotnienia to sygnały, że dziecko może potrzebować wsparcia w zakresie kompetencji społecznych.
3. Problemy w nauce lub koncentracji - jeśli dziecko ma trudności w skupieniu się, często unika obowiązków szkolnych lub nagle pogorszyły się jego wyniki w nauce, warto zbadać, czy przyczyna nie leży w problemach emocjonalnych.
4. Objawy lęku lub stresu - częste obawy, niepokój, trudności ze snem, koszmary czy unikanie pewnych sytuacji (np. szkoły) mogą być sygnałem, że dziecko odczuwa nadmierny stres lub lęk.
5. Zmiany w apetycie lub związane ze zdrowiem - nagła utrata apetytu, objadanie się lub nietypowe reakcje fizyczne, takie jak bóle brzucha lub głowy bez wyraźnej przyczyny, mogą wynikać z problemów emocjonalnych.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stanu emocjonalnego dziecka, warto udać się na konsultację z psychologiem. Wczesna interwencja może pomóc dziecku lepiej zrozumieć i przepracować trudności, co wspiera jego dalszy rozwój.
Marlena Michalak 15.10.2024